W IV kw. 2017 r. na polskim rynku fuzji i przejęć odnotowano większą liczbę transakcji niż w analogicznym okresie ubiegłego roku (56 w IV kw. 2016 r.). Największą transakcją minionego kwartału było przejęcie przez Michała Sołowowa 37,5% akcji Synthosu (za łączną kwotę 2,45 mld PLN).
Dwie trzecie sprzedających udziały stanowili inwestorzy prywatni, co świadczy o dużej atrakcyjności polskich spółek z sektora MSP. Aktywność funduszy Private Equity na krajowym rynku również nie słabnie.
In the fourth quarter of 2017 the number of the transactions on the Polish M&A market was bigger than in a corresponding period last year (59 vs 56 in 4Q 2016). The largest deal of the last three months was the acquisition of 37.5% stake in Synthos by Michał Sołowow for a total amount of EUR 0.58 B.
Two thirds of the sell side participants were private investors, which is a proof of attractiveness of the Polish SMEs. The activity of the Private Equity investors on the domestic market remains strong.
4Q kolejny raz najbardziej aktywny w całym roku
Czwarty kwartał 2017 roku był mniej spektakularny pod względem ilości transakcji w porównaniu do analogicznego okresu w roku 2016, natomiast osiągnięte wyniki potwierdzają regułę, którą obserwujemy od 5 lat, że w czwartym kwartale domyka się najwięcej transakcji w całym roku. W 4Q 2017 odnotowano 59 transakcji, co stanowi 28% wszystkich procesów, które miały miejsce w roku 2017 (dla porównania w latach 2014-16 było to odpowiednio – 36%, 31%, 30%).
Wartości transakcji bez zaskoczeń
W czwartym kwartale, podobnie jak w całym 2017 roku, dominowały transakcje małe. Zauważalny jest także wzrost odsetka transakcji średnich i dużych, w trzech ostatnich miesiącach roku odnotowaliśmy 12 transakcji o wartości przekraczającej 100 mln PLN– w tym 7 MidCapów. Największą transakcją minionego kwartału było przejęcie 37,5% akcji producenta substancji chemicznych Synthosu przez Michała Sołowowa w drodze wezwania. Cena nabycia pakietu papierów wartościowych wyniosła ok. 2,45 mld zł.
Umiarkowane zaangażowanie zagranicznych inwestorów
W 4 kwartale dominowały transakcje zawierane pomiędzy polskimi podmiotami. Polskie spółki stanowiły 68% kupujących i aż 78% sprzedających. Zaangażowanie podmiotów zagranicznych po stronie kupujących utrzymuje się na stabilnym poziomie 32% (wzrost o 4% w stosunku do 3 kw.). W tej grupie wciąż dominują spółki europejskie.
Prywatni przedsiębiorcy sprzedają najwięcej
Największą grupę sprzedających w 4Q 2017, podobnie jak w całym 2017 stanowili inwestorzy prywatni, w 4Q odpowiadali za dwie trzecie zrealizowanych transakcji (67% w porównaniu do 32% w analogicznym okresie roku 2016). Drugą najczęściej zbywającą swoje udziały grupą były Fundusze Private Equity/Venture Capital – 12%. Jednym z ciekawszych wyjść była sprzedaż przez fundusz kontrolowany przez Argan Capital Grupy Hortex funduszowi private equity inwestującemu w Europie Centralnej i Południowo Wschodniej Mid Europa Partners. Warto zwrócić uwagę na wysoką aktywność funduszy także po stronie kupujących. Odpowiadały one aż za 22% transakcji. Zaraz za nimi znalazły się podmioty z branży Media/IT/Telecom – 14% oraz FMCG – 8%.
Nadciąga fala bankowych fuzji
W mijającym roku nie zabrakło spektakularnych fuzji i przejęć w sektorze bankowym. W czerwcu ubiegłego roku PZU i Polski Fundusz Rozwoju nabyli pakiet akcji Banku Pekao SA. Jednak w 2017 r. warte aż 10,6 mld zł przejęcie Banku Pekao nie było jedyną tego typu transakcją. W połowie grudnia dowiedzieliśmy się, że właściciela zmienił także Deutsche Bank Polska, a jego nowym właścicielem stał się się BZ WBK, który przejął część działalności banku, w skład której wchodzi bankowość detaliczna, private banking, business banking oraz DB Securities za 1,29 mld PLN. O sprzedaży polskiej części Deutsche Banku mówiło się już od roku. To wtedy agencja Reuters podała, że niemiecka centrala banku rozważa sprzedaż swojego banku w Polsce.
Rok 2018 może przynieść kolejną falę bankowych fuzji i przejęć. Kluczowym bodźcem jest chęć wzrostu skali i strategiczne decyzje właścicieli. Rynek bankowy w Polsce będzie się konsolidował. To samonapędzający się mechanizm, który dla wielu graczy jest najszybszym sposobem na poprawę efektywności działania poprzez zwiększenie skali działania.
Rośnie świadomość spółek w zakresie bezpieczeństwa informacji
Nowe unijne regulacje (RODO), które od maja 2018 r. zaostrzają przepisy w zakresie ochrony danych osobowych i wprowadzają restrykcyjny system karania za ich naruszenie, zmobilizowały wiele polskich podmiotów do podniesienia rangi bezpieczeństwa informacji w organizacjach. Ma to także swoje odzwierciedlenie w branży transakcyjnej, w której tematyka bezpieczeństwa nie zawsze stawiana była na pierwszym miejscu. Ostatni kwartał pokazał, że sytuacja ta ulega zmianie, a Virtual Data Room, który gwarantuje odpowiednie standardy bezpieczeństwa informacji w transakcjach, staje się ich niezbędnym elementem.
Z ogólnodostępnych danych wynika, że w 4Q roku 2017 aż 45 % transakcji zostało zorganizowanych z użyciem systemu Virtual Data Room, co jest największym jak dotąd odnotowanym przez nas wynikiem.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Q4 again the most active in the whole year
The fourth quarter of 2017 was more spectacular in terms of the number of transactions compared to the same period in 2016, while the results confirmed the rule, which we have been observing for 5 years, that the fourth quarter closes the most transactions throughout the year. In Q4 2017, 59 transactions were carried out, which consist 28% of all transactions that took place in 2017 (compared with 36%, 31% and 30%, respectively, in 2014-2016).
Transaction values without any surprises
In the fourth quarter, as in the whole 2017, small transactions prevailed. There is also a noticeable increase in the percentage of medium and large transactions, in the last three months of the year 2017 when we recorded 12 transactions with a value exceeding PLN 100 million – including 7 MidCaps. The largest transaction of the last quarter was the acquisition of 37.5% stake in Synthos chemical substances producer, in a tender offer by Michał Sołowow. The total value of the transaction amounted to ca. EUR 580 M.
Moderate involvement of foreign investors
In the 4Q 2017 transactions between Polish entities prevailed on the market. Polish companies accounted for 68% of buyers and 78% of sellers. Foreign buyers’ involvement remains stable at 32% (up 4% versus 3Q). European companies are still a leader of this group.
Private entrepreneurs still take lead on the sell-side
The largest group of the sellers in 4Q 2017, as in the whole of 2017, were private investors. In Q4 they were responsible for two-thirds of completed transactions (67% compared to 32% in the corresponding period of 2016).The second most-selling group was PE Funds – 12%.One of the most interesting examples of the divestiture by sale was the sale of Hortex by Argan Capital to Mid Europa Partners – an independent private equity player in Central and Eastern Europe. It is worth noting the high activity of funds also on the buy-side. The majority of transaction took place in the PE/VC industry (22%), Media/IT/Telecom (14%) and FMCG (8%).
M&A market boom in the banking sector comes to Poland
In the past year, there have been spectacular mergers and acquisitions in the banking sector. In June last year, PZU and PFR (Polish Development Fund) acquired significant packets of the Bank Pekao SA. shares. However, in 2017, the Bank Pekao acquisition worth EUR 769 M was not the only transaction of its kind. In mid-December Santander and its subsidiary Bank Zachodni WBK acquired Deutsche Bank’s retail banking business in Poland for an estimated total consideration of EUR 305 million. The sale of the Polish part of Deutsche Bank has been discussed for a year once the Reuters agency reported that the bank’s German headquarters are considering selling its bank in Poland.
The year 2018 may bring the bank merger and acquisition wave. The key incentive is desire for increase in the scale of the operations and the strategic decisions of the owners. We expect the banking sector in Poland to undergo further consolidation. It is a self-propelling mechanism that for many players is the fastest way to improve the business effectiveness by increasing the scale of operations.
The companies’ awareness of Information Security is growing
The new EU regulations (GDPR/RODO), which since May 2018 will definitely tighten up the regulations regarding its existing data privacy law and will introduce a restrictive regime with sanction violations for infringement of the provisions adopted. In result, many Polish entities are mobilized to raise the rank of information security in organizations. This approach is reflected in the transaction industry, where the subject of security was not always paramount. The last quarter showed that this situation is changing, and the Virtual Data Room service, which guarantees appropriate security and safety standards in transactions, has become its essential component.
According to available data, 45% of transactions finalized in the Q4 2017 was conducted involving Virtual Data Room system, which has been recorded as a historically high level result so far.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
W IV kwartale 2017 r., odnotowano 59 transakcje fuzji i przejęć. To o 3 więcej niż w analogicznym okresie w roku 2016.
Największą transakcją minionego kwartału było przejęcie 37,5% akcji producenta substancji chemicznych Synthosu przez Michała Sołowowa w drodze wezwania. Cena nabycia pakietu papierów wartosciowych wyniosła ok. 2,45 mld PLN. Przejęcie miało na celu wycofanie akcji emitenta z obrotu. Synthos był ostatnią firmą kontrolowaną przez Michała Sołowowa notowaną na GPW. W poprzednich latach biznesmen wycofał z obrotu producenta podłóg Barlinek oraz Rovese (Cersanit) – firmę działąjacą w branży ceramiki łazienkowej.
Trend konsolidacyjny w branży FMCG trwa. W ostatnim kwartale obserwowaliśmy 3 kolejne transakcje w branży mięsnej: zakup Staropolskich Specjałów przez ZM Henryk Kania, przejęcie firmy Profi przez Bounty Brands, a także odkupienie przez SuperDrób od Indykpolu ubojni oraz zakładu wylęgu w okolicach Lublina. Na uwagę zasługują transakcje w branży słodyczy. Należąca do Coast2Coast firma Bounty Brands przejęła w VI kwartale roku aż dwie firmy z tej branży: łódzką Unitop-Optime oraz działający na perspektywicznym rynku Bezgluten. Ciekawą transakcją był bez wątpienia zakup irlandzkiej marki Lily O’Brien’s przez Colian. Jest to już drugie przejęcie Grupy na Wyspach Brytyjskich. Colian deklaruje chęć wzrostu poprzez przejęcia znanych marek zagranicznych w przyszłości. Jedną z najgłośniejszych transakcji ostatnich 3 miesięcy jest bez wątpienia przejęcie Hortexu przez Mid Europa Partners od Argan Capital. Sprzedaż udziałów przez dotychczasowego inwestora nastąpiła po 20 latach relacji kapitałowej z producentem soków i mrożonek. Wartość transakcji nie została ujawniona.
Swoją aktywność na rynku polskim podtrzymują fundusze Private Equity/Venture Capital. Oprócz ciekawych transakcji na rynku produktów spożywczych na uwagę zasługuje przejęcie 50% udziałów producenta płynów do e-papierosów Flavourtec przez Tar Heel Capital. Obok szeregu przejęć związanych z konsolidacją rynku handlu detalicznego w kraju, które obserwujemy od początku roku, warto zwrócić uwagę na inwestycje funduszu Enterprise Investors, który dokonał przejęcia słowackiej sieci CBA zarządzającej trzema modelami sprzedaży: 16 supermarketami Cent, 25 dyskontami oraz 300 sklepami spożywczymi.
Duże znaczenie na krajowym rynku fuzji i przejęć w ubiegłym kwartale miał sektor mediów, IT i telekomunikacji. Grupa Cyfrowy Polsat dokonała inwestycji opiewających łacznie na ok. 770 mln PLN. Wiodący dostawca usług z dziedziny mediów nabył 32% pakiet akcji Netii, dokonał integracji pionowej sieci dystrybucji swoich usług oraz rozszerzył portfel stacji telewizyjnych. Jeżeli chodzi o strukturę transakcji, najwięcej zmian właścicielskich odnotowano wsród spółek z branży Media/IT/Telecom – 17% oraz FMCG – 17%. Wśród podmiotów kupujacych dominowały fundusze Private Equity/Venture Capital – 22%, firmy z branży Media/IT/Telecom – 14%. Dwie trzecie sprzedających stanowili inwestorzy prywatni. Drugą najczęściej zbywającą swoje udziały grupą były Fundusze Private Equity/Venture Capital – 12%.
Po silnych wzrostach z pierwszej połowy roku kurs WIG utrzymuje się na dość wysokim poziomie ok. 64 000 pkt., a zmiana wartości indeksu w 2017 roku wyniosła ok. 23,17%. W 4 kwartale 2017 wartość indeksu spadła o około 0,85%. Największy wzrost w tym czasie wsród spółek indeksu WIG 20 zanotowały Eurocash i Enea (odpowiednio 46% i 29%). Złoty umocnił sie wobec dwóch najbardziej znaczących walut świata. W ostatnim kwartale roku 2017 kurs USD/PLN spadł o ok.6%, natomiast kurs EUR/PLN o ok. 3,5%.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
In the last quarter of 2017 59 M&A transactions were carried out which is by 3 more than in the comparable period of 2016.
The largest deal of the quarter was the acquisition of 37.5% stake in Synthos, chemical substances producer, in a tender offer by Michał Sołowow. The total value of the transaction amounted to ca. EUR 580 M. As a result of the acquisition, Michał Sołowow will be able to delist Synthos from the Warsaw Stock Exchange. Synthos is currently the last company owned by Sołowow which is still listed on the WSE. In the last few years he managed to withdraw Barlinek (floor panels manufacturer) and Rovese (ceramic tiles manufacturer) from the WSE.
Consolidation trends are still strong in the FMCG sector. During the last quarter we have witnessed next 3 acquisitions in the meat processing industry. ZM Henryk Kania has acquired Staropolskie Specjały, Profi has been acquired by a Coast2Coast portfolio company Bounty Brands and SuperDrob has purchased Indykpol’s assets. We have also observed a few transactions in the confectionery industry. Previously mentioned Coast2Coast owned Bounty Brands has acquired two companies from this sector – Unitop-Optima and Bezgluten. One of the most interesting deals in this quarter was another confectionery acquisition – purchase of the Irish brand Lily O’Brien’s by
Colian, Polish confectionery manufacturer, which is the second acquisition of Colian in Great Britain. Colian’s strategy includes growth by acquiring well-known foreign brands. One of the most talked-about deals of the quarter has been the sale of Hortex by Argan Capital to Mid Europa Partners. The owners have been involved with Hortex for 20 years. The value of the deal has not been disclosed.
Private Equity and Venture Capital funds remain active on the Polish M&A market. Apart from the acquisitions in the food industry, it is worth noting that Tar Heel Capital fund has acquired 50% stake in Flavourtec, which is a manufacturer of e-cigarette liquids. PE/VC funds are also active in another consolidating sector which is retail. In the 4th quarter of 2017 Enterprise Investors has acquired CBA, a Slovakia-based retail stores chain which manages 16 supermarkets, 25 discount stores and 300 grocery stores. Cyfrowy Polsat Group has carried out a number of acquisitions of total value amounting to ca. EUR 180 M. Its acquisitions include purchase of 32% stake in Netia, one of the leading cable TV providers in Poland. Cyfrowy Polsat’s acquisition enabled the company to vertically integrate its distribution network and expand its TV channels portfolio.
As far as the structure of transactions is concerned, the majority of the targets operated in the Media/IT/Telecom (17%) and FMCG (17%) sectors. The buy side was dominated by the PE/VC funds (22%) and Media/IT/Telecom companies (14%). Private investors amounted up to ca. two thirds of the sellers. The second largest group of sellers remained PE/VC funds (12%).
After the strong growth in the 1st half of 2017, WIG-index remains on a relatively high level of 64 000 pts. During the last quarter WIG-index has declined by about 0.85%. Among the WIG-20 companies, quotations of Eurocash and Enea rose the most (46% and 29% respectively). In the 4Q 2017 USD/PLN exchange rate fell by ca. 6%, and EUR/PLN by ca. 3.5%.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
FORDATA jest pionierem na polskim rynku kapitałowym, na którym w oparciu o technologię Virtual Data Room wspiera największe transakcje M&A, IPO, inwestycje Private Equity i prywatyzacje, w Polsce oraz w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej. FORDATA podniósł bezpieczeństwo i efektywność projektów o łącznej wartości ponad 35 mld PLN. Dążeniem FORDATA jest identyfikowanie potrzeb w zakresie bezpiecznego zarządzania poufnymi dokumentami wśród konkretnych branż i zaspokajanie ich w oparciu o technologię Virtual Data Room.
Navigator Capital wraz z Domem Maklerskim Navigator jest czołowym niezależnym doradcą finansowym dla przedsiębiorstw specjalizującym się w transakcjach M&A oraz publicznych i prywatnych emisjach akcji i obligacji. W ciągu ostatnich lat Grupa Navigator zrealizowała ponad 35 transakcji różnego typu. Partnerzy Navigator przeprowadzili transakcje o łącznej wartości ponad 6,2 mld PLN. Współpraca z międzynarodową siecią firm doradczych zrzeszonych pod szyldem Pandion Partners pozwala skutecznie obsługiwać transakcje międzynarodowe. Navigator Capital wraz z Domem Maklerskim Navigator zajmują wysokie pozycje w niezależnych rankingach oceniających aktywność podmiotów doradczych na rynku polskim.
FORDATA is a pioneer on the Polish capital market. Company supports the largest M&A, IPO, Private Equity and privatization projects in Poland and other countries of Central and Eastern Europe, based on the technology of a Virtual Data Room. The FORDATA VDR raised the levels of safety and efficiency of different projects of a total value of over 35 billion zloty. FORDATA’s aspiration is to identify the needs for secure management of confidential documents among specific industries and to address them based on the technology of the Virtual Data Room.
Navigator Capital, along with Dom Maklerski Navigator, is the leading, independent financial adviser, specializing in M&A transactions and public and private issues of stocks and bonds. In recent years, Navigator Group has completed over 35 transactions of different types. Navigator Partners’ market experience includes deals worth over PLN 6,2 billion. Cooperation with the international network of consulting companies affiliated under the banner of Pandion Partners helps to efficiently handle any international transactions. Navigator Capital, along with Com Maklerski Navigator, occupy high positions in independent rankings which evaluate advisory bodies’ activity on the Polish market.
Zdjęcie główne – Unsplash.com