Pomimo umiarkowanych wartości transakcji zawieranych w Polsce (przeważają te do 100 mln PLN), rok 2015 był rekordowy na polskiej scenie transakcyjnej, a nasz kraj pozytywnie wyróżnił się na mapie Europy Centralnej i Wschodniej, która w minionym roku złapała dużą zadyszkę. W roku 2015 zawarto w Polsce ponad 220 transakcji, co stanowi prawie 40% wzrost w stosunku do roku 2014. Na scenie globalnej także odnotowano rekordy, ale jeśli chodzi o wartości transakcji. Spodziewamy się, że w roku 2016 trend może się utrzymać.
Despite the modest value of transactions being concluded in Poland (transactions with a value of up to PLN 100 million are dominant), 2015 has been a record-breaking on the Polish transactional scene, and our country stands out positively in comparison with countries from Central and Eastern Europe that have been lagging behind in 2015. In 2015, over 220 transactions were concluded in Poland, which is an increase of 40% compared to 2014. Records were also noted on the global scene, but in terms of transaction value. We expect that this trend might continue in 2016.
Pomimo umiarkowanych wartości transakcji zawieranych w Polsce, nasz kraj pozytywnie wyróżnia się na mapie Europy Centralnej i Wschodniej, która w roku 2015 złapała dużą zadyszkę. W wyniku embarga nałożonego na Rosję i konfliktu na linii Rosja – Ukraina i związanego z nim zmniejszonego zaufania inwestorów, CEE jako region odnotował spadki, zarówno pod względem ilości, jak i wartości transakcji. Natomiast w Polsce od dwóch lat obserwujemy rekordowy wzrost liczby transakcji przy jednoczesnym spadku ich wartości. Spodziewamy się, że czwarty kwartał zamknie rok na poziomie ok. 220 transakcji, co stanowi 40% wzrost w stosunku do już rekordowego roku 2014 (158 transakcji w porównaniu do 135 w roku 2013). Trochę gorzej wygląda sytuacja, jeśli chodzi o wartości transakcji. Po boomie prywatyzacyjnym w latach 2008-13, teraz w Polsce dominują transakcje o wartości do 100 mln PLN, te powyżej 100 mln EUR stanowią niewielki odsetek (poniżej 10%). Statystyki zawyżają nieliczne transakcje (z największych można wymienić przejęcie 52,7% udziałów TVN S.A. przez Scripps Networks Inc za 2, 416 mld PLN, przejęcie PKP Energetyka S.A. przez CVC Capital Partners za 1,41 mld PLN), ale można je liczyć na palcach jednej ręki. W 2015 roku w Polsce aktywne były fundusze inwestycyjne, które pozyskują kapitał na nowe inwestycje w regionie, bo można tu uzyskać wyższe stopy zwrotu niż w Europie Zachodniej. Spodziewam się, że w 2016 roku ich działania będą zintensyfikowane. Rynek polski i CEE w 2015 można określić jako ten z umiarkowaną stopą zwrotu i takim też ryzykiem w porównaniu do rynków rozwijających się w innych regionach świata. Spodziewamy się tym samym stabilizacji. Przewidujemy, że aktywne branże w roku 2016 to wciąż będą nieruchomości, Telkom, IT, ochrona zdrowia, można też spodziewać się przetasowań w branży finansowej. Wszystkich doradców transakcyjnych zachęcamy do zapoznania się z nowopowstałym Kodeksem Dobrych Praktyk Transakcyjnych. Mam nadzieję, że wskazówki w nim zawarte usprawnią pracę w 2016 roku – powiedziała Marta Kotwis, Key Account Director w FORDATA.
Całkowicie odwrotną sytuację niż w CEE obserwujemy na scenie globalnej, gdzie odnotowano rekordy właśnie jeśli chodzi o wartości transakcji (z największymi dealami w Stanach Zjednoczonych i największą transakcją, którą była fuzja firm farmaceutycznych Pfizer i Allergan warta 183,7 mld USD). Generalnie rok 2015 oceniam globalnie jako rekordowy, z wynikiem na poziomie 3,49 bln USD (wzrost na poziomie prawie 25% w stosunku do roku 2014). Tani pieniądz może zachęcić inwestorów do wzmożonej aktywności w Polsce. Jednak są też czynniki ryzyka, jak zawirowania polityczne w Polsce, które mogą spowodować ucieczkę inwestorów z rynku regulowanego (giełda, obligacje Skarbu Państwa). Inwestorzy pójdą albo w kierunku rynków prywatnych (co spowoduje wzmożoną aktywność M&A u nas), ale mogą też wybrać inne kraje, gdzie będzie stosunkowo bezpieczniej, ale mniej zyskownie. Do lokowania środków u nas będzie kusiła inwestorów także deprecjacja złotego, o ile sytuacja polityczna się nie zmieni. Wiele transakcji rozpoczętych, bądź w planach na 2015 będzie się dziać jeszcze w 2016. Trendem wartym zauważenia jest sukcesja, która wzbiera na sile. Na popularności będą zyskiwały naszym zdaniem branża IT i sharing economy, rozwiązania związane z efektywnością energetyczną oraz rozwiązania typu cloud z dużym naciskiem na bezpieczeństwo informacji, np. Virtual Data Room. Już teraz użycie VDR podczas transakcji rośnie w Polsce z miesiąca na miesiąc – powiedział Piotr Jankowski, Senior Account Executive w FORDATA.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Despite the modest value of transactions being concluded in Poland, our country stands out positively in comparison with countries from Central and Eastern Europe that have been lagging behind in 2015. As a result of the embargo imposed on Russia, the conflict between Russia and Ukraine and associated reduced investor confidence, the CEE region recorded declines both in terms of quantity and value of transactions. Yet, in the last two years we have seen a record increase in the number of transactions concluded in Poland along with the decline in their value. We expect the fourth quarter to close the year with approx. 220 transactions, which is of 40% compared to an already very strong previous year (158 transactions in 2014 compared to 135 transactions in 2013). The situation in terms of transaction value is a little worse. After the privatization boom in the years 2008-2013, transactions with a value of up to PLN 100 million are dominant now in Poland. Those up to EUR 100 million represent a small percentage of the total (less than 10%). The statistics are inflated by a few transactions (the largest are: the acquisition of 52.7% stake in TVN S.A. by Scripps Networks for PLN 2.416 billion and the acquisition of PKP Energetyka S.A. by CVC Capital Partners for PLN 1.41 billion) but you can count them on the fingers of one hand. In Poland in 2015 investment funds were quite active. They have raised capital for new investments in the region as one can get higher return rates than in the Western Europe. I expect that their activity will be intensified in 2016. The Polish and CEE market in 2015 can be described as the one with moderate rate of return and risk compared to the emerging markets in other regions of the world. In other words we can expect some stabilisation on the market. We anticipate that real estate, Telkom, IT, and health care will remain active in 2016. You can also expect reshuffle in the financial sector. We encourage all CF advisors to read the new Capital Transaction Best Practices. I hope that the guidance contained therein will improve your work in 2016 – said Marta Kotwis, Key Account Director at FORDATA.
A totally opposite situation to the one in CEE can be observed on the global stage which has achieved a record-breaking value of transactions (the largest transaction and deals were concluded in the United States with the merger of two pharmaceutical companies Pfizer and Allergan worth USD 183.7 billion). In my opinion, 2015 has been a record-breaking on the global scale with a result of USD 3.49 trillion (an increase of almost 25% compared to 2014). Cheap money may encourage investors to increased activity in Poland. However, there are also risk factors like political turmoil, which may result in withdrawal of investors from the regulated market (stock exchange, treasury bonds). Investors will either choose private markets (resulting in an increased activity of M&A in Poland) or other countries, relatively safer, but less profitable. As long as the political situation in Poland does not change investors will be tempted to stay here also by depreciation of Polish zloty. Many transactions initiated or planned for 2015 will continue in 2016. The trend worth paying attention to is the succession that constantly rises. We believe that the sharing economy, IT industry and the solutions related to energy efficiency as well as cloud-based solutions with a strong focus on information security/data protection, for example Virtual Data Room, are the ones that will gain popularity. The use of VDR technology in transactions in Poland has already been increasing from month to month- said Piotr Jankowski, Senior Account Executive at FORDATA.
Rok 2015 cechowała duża aktywność na rynku fuzji i przejęć w Polsce, co znajduje odzwierciedlenie zarówno w liczbie, jak i wartości zawieranych transakcji, największej od czasu kryzysu finansowego w 2008 roku. Łącznie w 2015 r. przeprowadzono w Polsce ponad 220 transakcji M&A.
Ożywieniu na rynku fuzji i przejęć nie towarzyszyła poprawa nastrojów na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Indeks WIG w okresie od stycznia do grudnia stracił ponad 12%, w tym samym czasie niemiecki DAX wzrósł o ponad 5%, a amerykański NASDAQ o 6%.
W 2015 r. na polską giełdę oddziaływało wiele czynników. Jednym z najistotniejszych wydaje się wpływ niepokojących danych płynących z gospodarki chińskiej, które odcisnęły piętno na indeksach światowych, wpływając m.in. na silną przecenę na rynku surowców. Ponadto inwestorów niepokoi nierozwiązany wciąż konflikt na Ukrainie oraz niekontrolowany napływ imigrantów do Europy, będący przyczyną sporów pomiędzy krajami Unii Europejskiej. Dla polskiego parkietu nie bez znaczenia były czynniki polityczne związane ze zmianą władzy. Wprowadziły one niepokój w poczynania inwestorów na warszawskim parkiecie, co znalazło odzwierciedlenie szczególnie w wycenach banków, a także przedsiębiorstw wydobywczych czy energetycznych. Inwestorzy obawiają się niebezpieczeństwa nacisków politycznych na zarządy spółek energetycznych, które mogą zostać zmuszone do posunięć o dyskusyjnej opłacalności biznesowej, jak na przykład wsparcie nierentownego sektora górniczego. Polskim indeksom nie pomogły pozytywne dane makroekonomiczne, jak np. spadająca stopa bezrobocia, która według badań Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w listopadzie br. osiągnęła najniższą wartość od końca 2008 r., tj. 9,7%. Na chwile obecną trudno przewidywać, kiedy sytuacja na GPW się unormuje. Wiele w tej kwestii zależy od polityków, którzy zasypują rynek sprzecznymi informacjami, tak jak np. w przypadku podatku od niektórych kopalin, który istotnie wpływa na wycenę KGHM.
W kończącym się roku na polskim rynku byliśmy świadkami kilku znaczących i interesujących transakcji. Największą z nich było przejęcie 52,7% udziałów TVN przez Scripps Network Interactive za ponad 2,4 mld PLN, a następnie wycofanie medialnego giganta z GPW. Ponadto amerykański nabywca dodatkowo przejął też zobowiązania wynikające z wcześniejszych emisji obligacji o wartości nominalnej odpowiednio 300 i 556 mln EUR. Warto zwrócić uwagę na przejęcie spółki LW Bogdanka SA przez Grupę Energetyczną Enea za kwotę niemal 1,5 mld PLN oraz zakup PKP Energetyka przez fundusz private equity CVC za prawie 2 mld PLN. Wśród ciekawych transakcji należałoby wskazać nabycie przez Wielton, notowanego na GPW, wiodącego polskiego producenta naczep do samochodów ciężarowych, większościowego pakietu akcji Fruehauf Expansion, swojego bezpośredniego konkurenta na rynku francuskim. Transakcja ta, przy której doradzał Navigator Capital, jest jednym z coraz liczniejszych przykładów ekspansji polskich firm na rynki zagraniczne poprzez przejęcia zachodnich konkurentów.
Warto również zwrócić uwagę na jeszcze jedną statystykę dotyczącą rynku fuzji i przejęć w Polsce w 2015 r. Mianowicie, po stronie sprzedającej najbardziej aktywne były osoby prywatne, natomiast po stronie kupującej fundusze PE/VC. Może to świadczyć o coraz powszechniejszym zjawisku sprzedaży przedsiębiorstw przez ich założycieli, którzy stanęli w obliczu problemu sukcesji.
Jesteśmy umiarkowanymi optymistami w kwestii koniunktury na rynku M&A w roku 2016. W Polsce czynnikiem sprzyjającym wzrostowi liczby fuzji i przejęć będzie z pewnością rosnąca dojrzałość wielu sektorów gospodarki, wymuszająca konsolidację funkcjonujących przedsiębiorstw. Jednego możemy być pewni- czeka nas bardzo ciekawy rok.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Year 2015 was characterized by high activity in the Polish M&A market, which is reflected both in the number and value of transactions, the highest since the financial crisis in 2008. In total, over 220 deals were carried out in Poland in this year.
Revival in the M&A market was not accompanied by improved sentiment on the Warsaw Stock Exchange (WSE). The WIG index lost more than 12% in the period from January to December. At the same time, the German DAX rose by more than 5%, and the US Nasdaq by 6%.
In 2015 Polish Stock Exchange was influenced by many factors. One of the most important seems to be the alarming figures coming from the Chinese economy, which has made its mark on the global indices, affecting among others a strong sell-off in commodity markets. Moreover, investors are still concerned about the unresolved conflict in Ukraine and uncontrolled influx of immigrants into Europe, which causes disputes among the countries of the European Union. Furthermore, one should consider the government change in Poland that have been conducted recently. Political factors have caused concerns among the investors on the WSE, which was reflected particularly in valuations of banks, as well as mining and energy companies. Investors fear the political pressure on the management boards of energy companies that may be forced to support the unprofitable coal mining sector, which is a strongly controversial movement from the business point of view. Even the positive macroeconomic data did not help Warsaw Stock Exchange, e.g. a falling unemployment rate, which, according to a survey of the Ministry of Labour and Social Policy, amounted only to 9.7% in November, which is the lowest value since late 2008. At the moment it is difficult to predict when will the situation on the Warsaw Stock Exchange settle down. The future dynamics of the indices may be heavily dependent on the political moves, which now seem confusing, e.g. in the case of contradictory announcements regarding extraction tax, affecting valuation of KGHM.
In the past year, we have witnessed a number of significant and interesting transactions. The largest of these was the acquisition of 52.7% shares of TVN by Scripps Network Interactive for over PLN 584M, and then the Polish media giant’s withdrawal from the WSE. Moreover, the American buyer also acquired liabilities arising from previous bond issues with a nominal value respectively EUR 300M and EUR 556M. Other outstanding deals were the acquisition of LW Bogdanka SA by Energy Group Enea for almost PLN 350M and a takeover of PKP Energetyka by private equity fund CVC for ca. PLN 476M. Among other interesting transactions, we should indicate the acquisition by Wielton, a company listed on the WSE, a leading Polish manufacturer of truck semi-trailers and curtains, the majority stake in Fruehauf Expansion, its direct competitor in the French market. This transaction displays a growing trend of Polish companies expanding into EU markets by taking over their western competitors. We can proudly announce that Navigator Capital was Wielton’s advisor by this transaction.
In 2015, the most active vendors in the Polish market were private persons and, on the other side, the most active buyers were PE/VC funds. This may indicate the increasingly common practice of the sale of businesses by their founders, who were faced with the problem of succession.
We are moderately optimistic regarding the situation on the M&A market in 2016. One of the key factor contributing to the increase in the number of M&A in Poland is certainly a growing maturity in many sectors of the economy, forcing the consolidation of operating companies. One thing is for sure – the following year will be very interesting.
FORDATA jest pionierem na polskim rynku kapitałowym, na którym w oparciu o technologię Virtual Data Room wspiera największe transakcje M&A, IPO, inwestycje Private Equity i prywatyzacje, w Polsce oraz w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej. FORDATA podniósł bezpieczeństwo i efektywność projektów o łącznej wartości ponad 32 mld PLN. Dążeniem FORDATA jest identyfikowanie potrzeb w zakresie bezpiecznego zarządzania poufnymi dokumentami wśród konkretnych branż i zaspokajanie ich w oparciu o technologię Virtual Data Room.
Navigator Capital wraz z Domem Maklerskim Navigator jest czołowym niezależnym doradcą finansowym dla przedsiębiorstw specjalizującym się w transakcjach M&A oraz publicznych i prywatnych emisjach akcji i obligacji. W ciągu ostatnich lat Grupa Navigator zrealizowała ponad 35 transakcji różnego typu. Partnerzy Navigator przeprowadzili transakcje o łącznej wartości ponad 6,2 mld PLN. Współpraca z międzynarodową siecią firm doradczych zrzeszonych pod szyldem Pandion Partners pozwala skutecznie obsługiwać transakcje międzynarodowe. Navigator Capital wraz z Domem Maklerskim Navigator zajmują wysokie pozycje w niezależnych rankingach oceniających aktywność podmiotów doradczych na rynku polskim.
FORDATA is a pioneer on the Polish capital market. Company supports the largest M&A, IPO, Private Equity and privatization projects in Poland and other countries of Central and Eastern Europe, based on the technology of a Virtual Data Room. The FORDATA VDR raised the levels of safety and efficiency of different projects of a total value of over 32 billion zloty. FORDATA’s aspiration is to identify the needs for secure management of confidential documents among specific industries and to address them based on the technology of the Virtual Data Room.
Navigator Capital, along with Dom Maklerski Navigator, is the leading, independent financial adviser, specializing in M&A transactions and public and private issues of stocks and bonds. In recent years, Navigator Group has completed over 35 transactions of different types. Navigator Partners’ market experience includes deals worth over PLN 6,2 billion. Cooperation with the international network of consulting companies affiliated under the banner of Pandion Partners helps to efficiently handle any international transactions. Navigator Capital, along with Com Maklerski Navigator, occupy high positions in independent rankings which evaluate advisory bodies’ activity on the Polish market.
Zdjęcie główne – unsplash.com
