ZASTOSOWANIA Partnerstwo Publiczno-Prywatne (PPP) w Polsce

Partnerstwo Publiczno-Prywatne, czyli PPP, to model współpracy między sektorem publicznym a prywatnym. W ramach PPP, partner prywatny podejmuje się realizacji zadań publicznych na podstawie wieloletniej umowy, która precyzyjnie określa podział obowiązków i ryzyka pomiędzy stronami umowy. Celem PPP jest świadczenie określonych usług publicznych opartych na infrastrukturze publicznej, w zamian za wynagrodzenie. Realizacja projektów PPP najczęściej obejmuje budowę lub remont infrastruktury publicznej oraz jej utrzymanie i zarządzanie.

Warto podkreślić, że partnerstwo publiczno-prywatne przynosi szereg korzyści dla instytucji publicznych. Przede wszystkim umożliwia optymalizację wydatków budżetowych poprzez zaangażowanie kapitału prywatnego do finansowania projektów publicznych. To nie tylko redukuje obciążenia finansowe sektora publicznego, ale również umożliwia korzystanie z wiedzy i doświadczenia biznesu. Sukces w realizacji projektów PPP zależy nie tylko od starannie przygotowanej dokumentacji i wyboru partnera prywatnego, ale także od płynnej i efektywnej współpracy pomiędzy podmiotem publicznym a partnerem prywatnym.

W pierwszym kwartale 2023 roku zawarto tylko jedną umowę w ramach PPP i ogłoszono dwa postępowania. Drugi kwartał ponownie przyniósł tylko jedną umowę, a także dwa ogłoszone postępowania. Jednak trzeci kwartał przyniósł znaczne ożywienie – z ostatniego raportu Departamentu PPP w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej za trzeci kwartał 2023 roku wynika, że podpisano dwie nowe umowy o PPP o wartości 14,66 mln zł oraz zidentyfikowano aż dziewięć nowych postępowań. Łącznie w I-III kwartałach 2023 r. zawarto 4 umowy o wartości 18,3 mln zł. Nowe kontrakty dotyczyły sektora efektywności energetycznej oraz sektora gospodarki wodno-kanalizacyjnej.

Należy zauważyć, że od 2020 roku dynamika zawierania umów PPP w Polsce wyraźnie spowalniła. Jednym z głównych powodów tego zjawiska są kwestie finansowe. Rosnące koszty inwestycyjne, finansowanie oraz utrzymania projektów PPP wpływają na trudności w przewidywaniu całkowitych kosztów. Partner prywatny w projekcie PPP zobowiązuje się do pokrycia wszystkich kosztów, co wiąże się z koniecznością oszacowania, ile projekt będzie kosztować w perspektywie 10, 15 lub 20 lat. Wzrost kosztów inwestycji i utrzymania znacząco wpływa na spadek dynamiki zawierania umów PPP.

Ponadto, wysoka inflacja utrudnia szacowanie kosztów projektów, co jest istotne w przypadku umów wieloletnich. Partnerstwo publiczno-prywatne opiera się na współpracy podmiotów publicznych, które często mają ograniczone zdolności realizacyjne. PPP wymaga specjalistycznej wiedzy i zaangażowania większej liczby pracowników, co dodatkowo może wpływać na ograniczoną popularność tego modelu współpracy.

Mimo tych wyzwań, dane Ministerstwa pokazują, że w okresie od 2009 roku, kiedy w Polsce wprowadzono szczegółowe regulacje dotyczące PPP, zawarto 179 umów partnerskich o łącznej wartości 9,2 mld zł. Średnia wartość tych umów w poprzednim roku wyniosła 29 mln zł, a ogółem od 2009 roku – 52 mln zł. Co więcej, Ministerialna Baza Potencjalnych Projektów PPP zawiera wiele pozycji, z których aż 26 znajduje się w fazie przed ogłoszeniem postępowania. To dowodzi, że jest zainteresowanie projektami PPP w Polsce, a w przyszłości możemy zobaczyć rosnącą ilość umów i postępowań.

Od jakiegoś czasu na popularności zyskuje trend “prywatyzacji” kosmosu. W tym procesie aktywnie uczestniczą firmy amerykańskie, chińskie i indyjskie. Jednak Polska nie pozostaje w tyle, a przystąpienie do Europejskiej Agencji Kosmicznej w 2012 roku otworzyło nowe możliwości rozwoju polskiego sektora kosmicznego. Prężnie rozwijające się polskie firmy, takie jak Creotech Instruments S.A., SatRevolution S.A., Astronika sp. z o.o. czy Blue Dot Solutions sp. z o.o., przyczyniły się do sukcesów wielu międzynarodowych misji kosmicznych. Polska ma potencjał do dalszego rozwoju i udziału w międzynarodowych projektach kosmicznych.

Sektor kosmiczny stawia przed sobą szczególne wyzwania, ze względu na wysokie ryzyko działalności w przestrzeni kosmicznej. Partnerstwo Publiczno-Prywatne wydaje się być optymalnym rozwiązaniem, umożliwiającym efektywne zarządzanie ryzykiem i kosztami projektów kosmicznych.

VDR może stać się nieocenionym narzędziem w kontekście PPP, zwiększając przejrzystość, bezpieczeństwo i efektywność udostępniania poufnych informacji związanych z projektami. Projekty PPP obejmują współpracę między podmiotami sektora publicznego i prywatnego, z potrzebą płynnej wymiany informacji, należytej staranności i zarządzania dokumentami. Virtual Data Room to bezpieczna platforma, na której zainteresowane strony mogą przesyłać pliki, uzyskiwać dostęp i przeglądać dokumenty, zapewniając ochronę poufnych danych przy jednoczesnym usprawnieniu komunikacji. Technologia ta nie tylko upraszcza proces dla inwestorów i agencji rządowych, ale także sprzyja zaufaniu między wszystkimi zaangażowanymi stronami, ostatecznie promując pomyślne wdrażanie inicjatyw PPP.

Wielu ekspertów jest zgodnych – aby zwiększyć popularność PPP, konieczne jest większe zaufanie do partnerów prywatnych i większa promocja tego modelu współpracy. Istotne jest również dokładne określenie obszarów, gdzie PPP jest najbardziej efektywne ekonomicznie. Partnerstwo publiczno-prywatne powinno być wykorzystywane tam, gdzie przynosi wartość dodaną i wymaga specjalistycznej wiedzy partnera prywatnego. Warto podjąć wysiłki, aby zrozumieć, na jakie projekty PPP można i powinno się zdecydować, aby przyniosły one realne korzyści dla społeczeństwa i gospodarki Polski. Odpowiednie decyzje znajdą odzwierciedlenie w sytuacji na rynku.